Kimler iştirak nafakası talep edebilir?

Kimler İştirak Nafakası Talep Edebilir?
Fiili olarak çocuğa bakan eş iştirak nafakası talep edebilir.
Çocuğa atanan kayyım iştirak nafakası talep edebilir.
Vasi iştirak nafakası talep edebilir.
Ayırt etme gücüne (temyiz kudretine) sahip çocuk da iştirak nafakası talep edebilir.
İştirak nafakası nasıl hesaplanır?
Çocuk için ödenecek nafaka miktarı; çocuğun yaşı, eğitim durumu, günün ekonomik koşullarındaki paranın alım gücü ile genel ihtiyaçlarına uygun olarak anne ve babanın mali durumları da gözetilmek suretiyle hâkim tarafından takdir edilir. (TMK m. 330)
Medeni Kanun’un 182/3 maddesine göre hâkim, tarafların istekleri halinde irat şeklinde ödenmesine karar verilen iştirak nafakasının ileriki yıllarda ne miktar arttırılacağını da kararında belirtebilir. Hâkim, iştirak nafakasının, her yıl TEFE/TÜFE, DİE, Döviz Artış Kuru, Altın Fiyatları endeksine göre arttırılacağını kararında belirtmek sureti ile sonraki yıllarda ödenecek nafaka miktarını da belirleyebilir. Hâkim gelecek yıllarda ödenecek nafaka miktarını belirlememiş olması ya da şartların değişmiş olması durumunda nafaka alacaklısı ya da nafaka borçlusu nafaka uyarlama davası açabilir.
İştirak nafakası ödeme yaşı
İştirak nafakasında kural olarak çocuğun 18 yaşını doldurması, evlenmesi ya da mahkeme kararı ile ergin kılınması sureti ile son bulur. (TMK m.328/1) Ancak çocuk ergin olmasına rağmen eğitim hayatına devam ediyorsa eğitim hayatı sonuna kadar (üniversite, yüksek lisans gibi) iştirak nafakası ödenmeye devam edilir.
İştirak nafakası hangi durumlarda kesilir?
Nafaka borçlusunun ölmesi durumunda iştirak nafakası kesilir.
Çocuğun ergin olduktan sonra eğitim hayatına devam etmemesi durumunda iştirak nafakası kesilir.
Çocuğun evlenmesi durumunda iştirak nafakası kesilir.
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda ne olur?
İştirak Nafakasının ödenmemesi durumunda icra dairesinde açılacak takip ile cebri icra yoluna gidilir. Kanun koyucu nafakanın alınmasını kolaylaştırmak için bazı tedbirler belirlemiştir:
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda nafaka borçlusunun menkul ya da gayrimenkul mallarının icra yolu ile satılması durumunda satış parasından nafaka alacağı öncelikle ödenir.
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda nafaka alacaklarının tahsili için emekli maaşına haciz konulabilir.
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda nafaka alacağının tahsili için nafaka borçlusunun maaşına haciz konulması durumunda aylık nafaka miktarının tamamı maaştan kesilir.
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda nafaka borçlusunun maaşında önceden haciz olsa bile aylık nafaka miktarı önceki hacizlerden bağımsız olarak maaştan kesilir.
İştirak nafakası ödenmemesi durumunda nafaka borçlusu, aylık nafaka bedelini ödememesi durumunda nafaka alacaklısının şikâyeti üzerine diğer şartların da mevcut olması durumunda 3 aya kadar tazyik hapsine mahkûm edilecektir.
Avukat Elvan Kılıç